Kahramanmaraş'ın Dulkadiroğlu ilçesinde bulunan Deli Gönüller Konağı, 19. yüzyıl Osmanlı konut mimarisinin önemli örneklerinden biridir. Konağın birinci katındaki Ermenice yazıt, yapının 19. yüzyıl sonlarında kapsamlı bir onarım gördüğünü belgeler. Tarihi konak, ziyaretçilerine geçmişe yolculuk fırsatı sunar.
Mimari Detaylar ve Tarihi Özellikler
İki katlı yapı, geleneksel Osmanlı konut mimarisinin tipik özelliklerini taşır. Batı cephesinde yer alan basık kemerli kapı, kırmızı kahverengi düzgün kesme taşlarla kaplanır. "Enikli" olarak adlandırılan ahşap kapıdan bir basamakla avluya geçiş sağlanır. Avlunun sol tarafında, yarı yüksekliğe kadar duvara gömülmüş yekpare taşlardan oluşan merdiven, birinci kata çıkışı sağlar.
Konağın İç Yapısı ve Yaşam Alanları
Merdiven altında basık kemerli girişe sahip küçük bir tuvalet ve kuzeyinde dikdörtgen havuzu bulunan kaş kemerli çeşme yer alır. Çeşmenin hemen solunda oldukça büyük bir ocak ve ahır ya da işlik olarak kullanılan odalar bulunur. Birinci katta sokağa çıkıntı yapan "başoda", ahşap oymalı göbekli tavanı ve giyotin tipi sürgülü pencereleriyle dikkat çeker.
Kültürel Mirasın Korunması
Yakın çevreden temin edilen taş, kerpiç ve ahşap gibi geleneksel malzemelerle inşa edilen konak, bölgenin mimari geleneklerini yansıtır. Ermenice yazıtın varlığı, dönemin çok kültürlü yapısına işaret eder. Deli Gönüller Konağı, Kahramanmaraş'ın kültürel mirası içinde önemli bir yere sahiptir.