Akdeniz Bölgesi'nin önemli şehirlerinden biri olan ve büyükşehir statüsündeki Kahramanmaraş'ın idari yapısı ve ilçe dağılımı, bölge halkı ve şehri tanımak isteyenler tarafından merak ediliyor. Şehrin toplam ilçe sayısı, merkez olarak kabul edilen ilçeler ve diğer ilçelerin coğrafi ve sosyal özellikleri araştırılan konuların başında geliyor. Peki, Kahramanmaraş'ın kaç ilçesi var ve isimleri nelerdir? Maraş'ın merkez ilçeleri hangileridir? İlçelerin özellikleri ve 2024 yerel seçim sonuçları nasıl şekillendi?
2012 yılında çıkarılan kanunla büyükşehir statüsü kazanan Kahramanmaraş, bu idari değişiklikle birlikte yeni bir yapılanmaya gitmiştir. Bu yapılanma sonucunda şehrin merkezi iki ayrı ilçeye bölünmüş, toplam ilçe sayısı ise 11'e ulaşmıştır. Her biri kendine has coğrafi, tarihi ve kültürel özelliklere sahip olan bu ilçeler, Kahramanmaraş'ın zengin dokusunu oluşturmaktadır. Onikişubat ve Dulkadiroğlu gibi yoğun nüfuslu merkez ilçelerden, Elbistan ve Afşin gibi sanayi ve tarım havzalarına, Andırın ve Göksun gibi doğal güzellikleriyle öne çıkan yayla ilçelerine kadar geniş bir yelpaze sunmaktadır.
KAHRAMANMARAŞ İLÇELERİ
Kahramanmaraş, toplamda 11 ilçeden oluşan büyük bir ildir. İl genelinde hem tarım hem sanayi faaliyetleri yaygındır. İlçelerin bir kısmı verimli ovalarda, bir kısmı ise dağlık bölgelerde yer alır.
Kahramanmaraş’ın ilçeleri şunlardır:
Onikişubat
Dulkadiroğlu
Elbistan
Afşin
Göksun
Pazarcık
Türkoğlu
Andırın
Ekinözü
Nurhak
Çağlayancerit
Bu ilçelerin idari sınırları 2014 yılındaki büyükşehir düzenlemesiyle yeniden şekillendirilmiş ve Kahramanmaraş “büyükşehir belediyesi” statüsüne kavuşmuştur.
MARAŞ MERKEZ İLÇELERİ
Kahramanmaraş’ın merkezini iki büyük ilçe oluşturur: Onikişubat ve Dulkadiroğlu.
2012 yılında yürürlüğe giren “6360 sayılı Büyükşehir Yasası” ile şehir merkezi bu iki ilçe arasında bölünmüştür.
Onikişubat: Şehrin modern yerleşim alanlarını kapsar. Üniversite, kamu kurumları ve sanayi bölgeleri bu ilçededir.
Dulkadiroğlu: Tarihî Kale, Kapalı Çarşı ve Ulu Cami gibi kentin en eski yapıları bu ilçede yer alır.
Bu iki ilçe birlikte Kahramanmaraş’ın idari ve ekonomik merkezini oluşturur.
KAHRAMANMARAŞ’IN NÜFUSU VE İLÇE DAĞILIMI
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 verilerine göre Kahramanmaraş’ın toplam nüfusu yaklaşık 1 milyon 180 bin civarındadır. İl genelinde nüfus yoğunluğu en fazla merkez ilçelerde görülür.
Nüfus dağılımı genel hatlarıyla şu şekildedir:
Onikişubat: 450 bin civarında
Dulkadiroğlu: 230 bin civarında
Elbistan: 140 bin civarında
Afşin: 90 bin civarında
Pazarcık: 70 bin civarında
Türkoğlu: 65 bin civarında
Göksun: 50 bin civarında
Andırın: 35 bin civarında
Çağlayancerit, Ekinözü ve Nurhak: 10–20 bin arası
Kırsal nüfusun bir kısmı deprem sonrası büyükşehir merkezine taşınmış, bu da özellikle Onikişubat ilçesinde nüfus artışına yol açmıştır.
KAHRAMANMARAŞ HANGİ BÖLGEDE YER ALIR?
Kahramanmaraş, Akdeniz Bölgesi’nin doğusunda, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine komşu bir konumda yer alır. Bu nedenle hem Akdeniz ikliminin hem de karasal iklimin etkilerini taşır.
Bölgenin doğusunda Malatya, batısında Adana, kuzeyinde Sivas, güneyinde Gaziantep ve Hatay illeri bulunur. Şehrin stratejik konumu, tarih boyunca ticaret yollarının kesiştiği bir merkez olmasını sağlamıştır.
KAHRAMANMARAŞ İLÇELERİ VE ÖZELLİKLERİ
Kahramanmaraş'ın merkez dışındaki diğer 9 ilçesi de farklı özellikleriyle öne çıkmaktadır.
Afşin: Tarihi Eshab-ı Kehf Külliyesi'ne (Yedi Uyurlar Mağarası) ev sahipliği yapmasıyla tanınır. Aynı zamanda linyit yatakları ve termik santralleri ile önemli bir sanayi merkezidir. Verimli Afşin Ovası'nda tarım da gelişmiştir.
Andırın: Toros Dağları'nın eteklerinde, ormanlık ve engebeli bir arazide kuruludur. Zengin bitki örtüsü, yaylaları ve doğal güzellikleriyle bilinir. "Küçük Adana" olarak da anılan ilçe, kendine has bir iklime sahiptir.
Çağlayancerit: Adından da anlaşılacağı gibi doğal su kaynakları ve şelaleleriyle ünlüdür. Özellikle ceviz yetiştiriciliği ile ülke çapında bir üne sahiptir.
Ekinözü: Şifalı olduğu kabul edilen maden suları ve "içmeler"i ile tanınan bir sağlık turizmi merkezidir. Özellikle yaz aylarında çevre illerden çok sayıda ziyaretçi ağırlar.
Elbistan: Kahramanmaraş'ın nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ilçelerinden biridir. Geniş ve verimli Elbistan Ovası, Ceyhan Nehri'nin doğduğu Pınarbaşı ve termik santralleri ile önemli bir tarım, su ve enerji havzasıdır.
Göksun: Yüksek rakımı ve serin iklimiyle bilinen bir yayla ilçesidir. Elma ve buğday yetiştiriciliği yaygındır. Kayseri, Adana ve Kahramanmaraş yollarının kesişim noktasında yer alması nedeniyle stratejik bir öneme sahiptir.
Nurhak: Adını etrafını çevreleyen Nurhak Dağları'ndan alır. Dağlık ve engebeli bir coğrafyaya sahip olan ilçe, doğal güzellikleri ve yaylalarıyla dikkat çeker.
Pazarcık: Gaziantep'e yakın konumuyla bilinir. Tarıma elverişli arazileri bulunur. 6 Şubat 2023 depremlerinin ilk merkez üssü olması nedeniyle büyük bir yıkım yaşamıştır.
Türkoğlu: İl merkezine en yakın ilçelerden biridir. Tarım ve sanayinin birlikte geliştiği bir bölgedir. Özellikle tekstil ve çimento fabrikaları bulunur.
MARAŞ İLÇELERİ 2024 YEREL SEÇİM SONUÇLARI
31 Mart 2024 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimleri sonucunda Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi ve 11 ilçe belediyesini kazanan partiler şu şekildedir:
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi: AK Parti (Fırat Görgel)
Afşin: AK Parti (Koray Kıraç)
Andırın: AK Parti (Ahmet Sinan Gökşen)
Çağlayancerit: MHP (Yemliha Göktaş)
Dulkadiroğlu: Yeniden Refah Partisi (Mehmet Akpınar)
Ekinözü: CHP (Harun Vicdan)
Elbistan: CHP (Erkan Gürbüz)
Göksun: Yeniden Refah Partisi (Selim Cüce)
Nurhak: CHP (İlhami Bozan)
Onikişubat: AK Parti (Hanifi Toptaş)
Pazarcık: CHP (Haydar İkizer)
Türkoğlu: Yeniden Refah Partisi (Mehmet Ali Şen)
KAHRAMANMARAŞ’IN GENEL ÖZELLİKLERİ KISACA
Bölge: Akdeniz Bölgesi
Nüfus: Yaklaşık 1,18 milyon
İlçe sayısı: 11
Rakım: 568 metre
İklim: Akdeniz ve karasal geçiş iklimi
Ekonomik faaliyetler: Tarım, tekstil, enerji, gıda ve metal sanayi
Ünlü ürünler: Maraş dondurması, tarhana, biber, el sanatları
Kahramanmaraş, sanayi, tarım ve kültür yönünden bölgesinin en güçlü şehirlerinden biri olmaya devam etmektedir.