Türkiye'de gıda sektörü, çalışanların refahını artıracak ve kayıt dışılığı önleyecek köklü bir değişimin eşiğinde. Nakit paranın kullanım oranının düşmesi, garson ve servis personelinin en önemli gelir kapısı olan bahşişleri neredeyse bitirme noktasına getirdi. Sektörün çatı kuruluşu TURYİD, bu sorunu çözmek ve çalışanların kazançlarını artırmak için hazırladığı kapsamlı dosyayı Ankara'ya sundu. Hedeflenen sistem, hem müşteriyi ödeme kolaylığıyla rahatlatacak hem de çalışanı vergi yükünden kurtaracak. İşte ayrıntılar...
KREDİ KARTLARINA BAHŞİŞ BUTONU GELİYOR
Sektörde yıllardır süren 'servis ücreti' ve 'bahşiş' karmaşası bu düzenlemeyle birlikte son bulacak. İşletme kasasına giren servis ücretinden farklı olarak, tamamen müşterinin memnuniyetine dayalı olan bahşişler için dijital bir altyapı kurulması planlanıyor. Mevcut sistemde kredi kartıyla ödeme yapan bir müşteri, istese de garsona bahşiş bırakamıyordu. Yeni modelle birlikte POS cihazlarına özel bir yazılım entegre edilecek. Müşteriler hesabı öderken gönüllü olarak belirledikleri tutarı bahşiş olarak ekleyebilecek.
İŞLETMECİLER ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYUYOR
TURYİD Başkanı Kaya Demirer, hazırladıkları öneri paketinde çalışanların haklarını koruyacak kırmızı çizgileri belirledi. Sistemin işleyişine göre toplanan bahşişler, işletme cirosundan tamamen ayrı bir havuzda birikecek ve şeffaf bir şekilde personele dağıtılacak.
Teklifin en dikkat çeken kısmı ise vergi boyutu oldu. Demirer, çalışanların eline geçecek net tutarın azalmaması için fedakarlık yapacaklarını belirterek şu ifadeyi kullandı:
'Yüzde 10'luk bahşiş vergisini işletmeler olarak üstlenmeye hazırız.'
ÇALIŞANIN MAAŞINDAN KESİNTİ OLMAYACAK
Planlanan düzenlemenin 2026 yılında yasalaşması hedefleniyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi'nin projeye onay vermesi durumunda, bahşiş gelirleri personelin gelir vergisi matrahına dahil edilmeyecek. Yani çalışanın kazandığı paradan devlet vergi almayacak, sadece yüzde 10'luk stopaj kesintisi uygulanacak. Bu kesintiyi de işletmeler ödeyeceği için toplanan paranın tamamı, kurulacak denetim mekanizmasıyla doğrudan emekçinin cebine girecek. Uygulamanın hayata geçmesiyle birlikte sektördeki kayıt dışı gelir sorununun da büyük ölçüde çözülmesi bekleniyor.