Hamas'ın üst düzey siyasi liderlerinden Halil el-Hayya, örgütün silahsızlanma konusundaki tavrını netleştiren önemli açıklamalarda bulundu. El-Hayya, İsrail işgalinin sona ermesi halinde Hamas'ın silahlarını Filistin yönetimine teslim etmeye hazır olduğunu ilan etti. "Silahlarımız işgalin ve saldırganlığın varlığıyla bağlantılıdır. İşgal sona ererse, bu silahlar devletin otoritesi altına girecektir" ifadesini kullanan el-Hayya, bu durumun tek şartının işgalin bitmesi olduğunun altını çizdi. Açıklama, ABD'nin hazırladığı Gazze planının ikinci aşamasında yer alan silahsızlandırma konusundaki müzakerelerin odağına oturdu.
BM Gücünün Konuşlandırılmasına Olumlu Bakış
Halil el-Hayya, ateşkesin takibi ve silahların teslimi sürecine uluslararası bir denetim mekanizması önerisini de gündeme getirdi. Konuşmasında, sürecin sağlıklı ilerlemesi için Birleşmiş Milletler (BM) gücünün Gazze'ye konuşlandırılmasına sıcak baktıklarını ifade etti. Bu ifade, Hamas'ın silah bırakma sürecini uluslararası garantörlere emanet etmeye istekli olduğu şeklinde yorumlandı. El-Hayya, nihai hedeflerinin egemen ve bağımsız bir Filistin devleti olduğunu bir kez daha vurguladı. Örgütün bu açıklamaları, kalıcı bir çözüm arayışında yeni bir diplomasi kapısı araladı. Ancak İsrail tarafının bu şarta ve BM gücü önerisine nasıl yanıt vereceği henüz bilinmiyor.
ABD Planı ve Sürmekte Olan Ateşkes Süreci
Hamas'ın bu açıklaması, ABD Başkanı Donald Trump'ın arabuluculuğunda Mısır'da devam eden müzakerelerin ve kademeli bir planın gölgesinde geldi. 9 Ekim'de duyurulan ve 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının ilk aşaması halen devam ediyor. Anlaşmanın ilerleyen aşamalarında Gazze'nin yönetim şeklinin ve silahsızlanma sürecinin netleştirilmesi öngörülüyordu. Ancak İsrail ordusunun ateşkese rağmen ara ara saldırıları sürdürdüğü, Gazze'deki sağlık yetkililerinin bu saldırılarda 360'tan fazla Filistinlinin hayatını kaybettiğini bildirdiği belirtiliyor. Bu gerilimli ortam, Hamas'ın "işgal sona ermediği sürece silah bırakmayacağız" şeklindeki temel argümanını güçlendiriyor.
Bölgedeki Gerilim ve Gelecek Adımlar
Halil el-Hayya'nın açıklamaları, taraflar arasındaki temel anlaşmazlık noktasını bir kez daha gözler önüne serdi: Hamas silahsızlanmayı işgalin bitmesine, İsrail ise güvenlik endişelerini gidermeye bağlıyor. Bu açıklama, diplomatik kanallarda bir "şartlı silah bırakma" önerisi olarak değerlendirildi. Uluslararası gözlemciler, Hamas'ın bu tavrının, ABD planının ikinci aşaması için yeni bir müzakere zemini oluşturabileceğini ifade ediyor. Ancak İsrail hükümetinin, Hamas'ın silahlı kanadının tamamen tasfiye edilmesini ön koşul olarak öne sürmesi, sürecin önündeki en büyük engel olarak duruyor. Önümüzdeki günlerde, hem tarafların hem de arabulucu ülkelerin bu yeni açıklamalara nasıl tepki vereceği ve ateşkesin ikinci aşamasına dair müzakerelerin seyrini nasıl etkileyeceği yakından takip edilecek.