6 Şubat 2023’te meydana gelen ve tarihin en yıkıcı depremlerinden biri olarak kayıtlara geçen Kahramanmaraş merkezli afette, Google’ın Android cihazlar üzerinden çalışan erken uyarı sisteminin neredeyse hiç devreye girmediği ortaya çıktı. Google, 10 milyon kişiye ulaşması gereken kritik “Harekete Geç” uyarısının sadece 469 kişiye gönderildiğini resmen kabul etti.
Sistem Kritik Anda Yetersiz Kaldı
Depremin gece saat 04.17’de, milyonlarca kişinin uykuda olduğu bir anda yaşanması, etkisini daha da yıkıcı hale getirirken; saniyeler öncesinden yapılacak uyarılar bile binlerce hayatı kurtarabilecek potansiyele sahipti. Ancak Android Earthquake Alerts (AEA) sistemi, bu görevini yerine getiremedi.
Google, BBC’ye yaptığı açıklamada, yalnızca 469 kullanıcıya en yüksek seviyeli alarmın ulaştığını, 500 bin kişiye ise daha az etkili olan “Dikkatli Ol” bildirisinin gönderildiğini belirtti. Ancak bu ikinci uyarı yalnızca ekran bildirimine dayandığı ve sesi devreye sokmadığı için çoğu kullanıcı tarafından fark edilmedi.
Araştırmalar Uyarı Alana Rastlanmadığını Gösterdi
BBC’nin Türkiye genelinde yaptığı saha çalışmaları, “Harekete Geç” uyarısını alan bir kişiye bile rastlanamadığını ortaya koydu. BBC, aylar süren araştırmalar sonucunda bu durumu 2023 yılında kamuoyuyla paylaşmıştı.
Google Hatasını Kabul Etti
Google yetkilileri, sistemin deprem anında şiddeti yanlış değerlendirdiğini ve bu nedenle kritik alarmın tetiklenmediğini ifade etti. Daha önce “başarılı” olarak lanse edilen sistem için bu kez daha temkinli ifadeler kullanıldı:
“Her depremde yeni şeyler öğreniyoruz. Android Earthquake Alerts sistemini geliştirmeye devam ediyoruz.”
Android Earthquake Alerts Nedir?
2020 yılında tanıtılan bu sistem, akıllı telefonlardaki sensörler sayesinde ani sarsıntıları algılayıp birkaç saniye öncesinden kullanıcıyı uyarmayı amaçlıyor. Cihaz sessizde olsa bile yüksek sesli uyarı verebilen sistemin, 6 Şubat depremlerinde beklenen performansı gösterememesi, teknolojinin güvenilirliği konusunda soru işaretleri doğurdu.
Bu yaşananlar, milyonlarca kişinin hayatını ilgilendiren teknolojilerin ne kadar sağlam altyapılarla desteklenmesi gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
