Kahramanmaraş’ta her yıl olduğu gibi bu yıl da üzüm bağlarında hasat zamanı geldi. Ağustos sonu ve eylül aylarında toplanan üzümler, titiz bir süreç sonunda sofraların vazgeçilmezi pekmeze dönüşüyor. Ancak bu yıl, üzüm üretiminde yüksek rekolte beklenmesine rağmen, pekmez yapımına ilgi gösteren üretici sayısında gözle görülür bir azalma dikkat çekiyor.
Gelenekten Günümüze Uzanan Zanaat
Uzun yıllardır aileden aileye aktarılan pekmez yapımı, şehirleşmenin etkisiyle giderek yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Yaklaşık 10 kilo üzümden sadece 1 kilo pekmez elde edilebiliyor. Bu zahmetli süreç nedeniyle geleneksel yöntemleri sürdürmek isteyen ailelerin sayısı her geçen yıl azalıyor.
Üzümlerden Kazana Yolculuk
Toplanan üzümler önce yıkanıp özel çuvallara alınarak havuzlarda eziliyor ve şıra haline getiriliyor. Ardından içine özel toprak eklenerek kaynatılan şıra, dinlendirme ve süzme işlemlerinden geçirildikten sonra tekrar ateşe alınıyor. Saatler süren kaynatma işlemi sonunda üzümün şırası, koyu kıvamlı pekmeze dönüşüyor. Günümüzde bazı üreticiler bu işlemleri makinelerle kolaylaştırsa da, geleneksel yöntemler hâlâ önemini koruyor.
Kapak Reçelinin Tatlı Serüveni
Bölgeye özgü “kapak reçeli” de yine pekmezle hazırlanıyor. Taş kapakların dilimlenip kireçli suda bekletilmesinin ardından kaynayan pekmezin içine atılmasıyla yapılan bu reçel, yaklaşık iki saatlik pişirme sonrası sofralara ulaşıyor.
Şifa Kaynağı Pekmez
Bölge halkı, üzüm pekmezinin yalnızca bir tat değil, aynı zamanda şifa kaynağı olduğuna inanıyor. Özellikle kış aylarında bağışıklığı güçlendirdiği düşünülen pekmez, geçmişte öksürük ve boğaz ağrısına karşı karabiberle karıştırılarak tüketiliyordu. Ayrıca kan yapıcı ve enerji verici özellikleriyle de halk arasında en çok bilinen doğal besinlerden biri olmayı sürdürüyor.