Kahramanmaraş'ın coğrafi işaretli lezzetlerinden olan Maraş tarhanası, diğer yörelerin tarhanalarından farklı yapısı ve tüketim şekliyle merak uyandırıyor. Genellikle toz halinde bilinen tarhananın aksine, ince ve gevrek bir yapıda olan bu özel ürünün nasıl yapıldığı ve pişirildiği sıkça araştırılıyor. Peki, Maraş tarhanası nedir ve nasıl yapılır? Çorbası dışında cips gibi nasıl yenir? Maraş tarhanasının besin değeri ve kalorisi ne kadardır?
Türkiye'de "tarhana" denildiğinde akla ilk olarak kışlık çorba hazırlığı gelse de, Kahramanmaraş'ta bu kelime, hem besleyici bir çorba hem de keyifli bir atıştırmalık olan tamamen farklı bir ürünü ifade eder. Yüzyıllardır aynı geleneksel yöntemlerle üretilen Maraş tarhanası, şehrin en önemli kültürel ve gastronomik miraslarından biridir.
MARAŞ TARHANASI NEDİR?
Maraş tarhanası, yoğurt, dövme (aşurelik buğday), nane ve domates karışımından yapılan geleneksel bir kurutulmuş gıdadır. Türkiye’deki diğer tarhana türlerinden farklı olarak, Maraş tarhanası ince tabaka halinde güneşte kurutularak cips formunda tüketilir.
Hem atıştırmalık hem de çorbalık olarak kullanılabilen bu ürün, uzun ömürlü yapısıyla Kahramanmaraş mutfağının temel gıdalarından biridir.
MARAŞ TARHANASI NASIL YAPILIR?
Maraş tarhanasının yapımı geleneksel yöntemlerle, genellikle yaz aylarında gerçekleştirilir.
Dövme (buğday) haşlanır ve yoğurtla karıştırılır.
Karışıma taze nane, tuz ve isteğe göre domates eklenir.
Hazırlanan hamur, birkaç gün mayalanmaya bırakılır.
Mayalanan karışım, ince tabakalar halinde bez üzerine serilerek güneşte kurutulur.
Tamamen kuruyan tarhana, kırılıp saklanır.
Bu işlem sonunda ortaya çıkan tarhana, hem saklamaya dayanıklıdır hem de pişirildiğinde yoğun bir aroma verir.
MARAŞ TARHANASI NASIL PİŞİRİLİR?
Maraş tarhanası hem çorba hem de çıtır atıştırmalık olarak tüketilebilir.
Çorba olarak: Kurutulmuş tarhana parçaları sıcak su veya et suyunda çözülerek kaynatılır. Üzerine tereyağı, nane ve pul biber eklenir.
Cips olarak: Kurutulmuş tarhana doğrudan yenebilir. Özellikle yoğurtla birlikte tüketilmesi yaygındır.
Tarhananın kendine özgü ekşi ve fermente tadı, pişirildiğinde daha da belirgin hale gelir.
MARAŞ TARHANASI ÇORBASI
Maraş tarhanası çorbası, özellikle kış aylarında sofraların vazgeçilmezidir.
Çorba hazırlanırken tarhana suyla ıslatılır, ardından tereyağı, nane ve kırmızı biberle birlikte pişirilir. Yoğun kıvamı ve yoğurtlu aromasıyla hem doyurucu hem de bağışıklık güçlendirici bir besin kaynağıdır.
MARAŞ TARHANASI KAÇ KALORİ?
Maraş tarhanası, yüksek protein ve karbonhidrat içeriğiyle enerji verir. Ortalama 100 gram Maraş tarhanasında 320–350 kalori bulunur.
Ayrıca:
Yoğurt nedeniyle yüksek kalsiyum ve probiyotik içerir.
Dövmeden gelen lif ve vitamin B grubu açısından zengindir.
Bu özellikleriyle Maraş tarhanası, hem geleneksel bir yiyecek hem de doğal bir enerji kaynağı olarak öne çıkar.