Memorial Antalya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, sauna kullanımının yararları ve bu konuda dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Binlerce yıldır bir gelenek olan ve çoğunlukla rahatlamak ve dinç kalmak amacıyla kullanılan bir aktivite olan sauna banyosu giderek daha popüler hale geldiğini kaydeden Aydın, "Yapılan araştırmalar, sauna banyosunun keyif amaçlı kullanımının ötesinde birçok hastalıktan koruyucu ve sağlık sorunlarını tedavi edici olduğunu gösteriyor. Sauna sıcaklığında geçirilecek 15 dakikalık süre, günün yorgunluğundan kurtularak vücudun tazelenmesini sağlıyor. Saunanın ideal ortam şartlarında doğru kullanımı, özellikle kas kemik rahatsızlıklarında iyileşmeyi hızlandırarak ilaç kullanımına olan ihtiyacı azaltıyor" dedi.
"Pek çok hastalıkta etkili oluyor"
Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın, saunanın terleme yoluyla vücuttan toksik maddelerin atılmasını ve ciltteki gözeneklerin temizlenmesini sağladığına işaret ederek, "Saunadaki sıcak ve kuru hava ile aniden karşılaşmanın doğrudan etkisi kalp ve dolaşım sistemine olmaktadır. Sauna ortamında cildin kan dolaşımında yüzde 5-10, kalp kan atımında yüzde 60-70 oranında artma olmaktadır. Bunun yanı sıra kaslar gevşeyerek rahatlar, yorgunluk ve stres ortadan kalkar. Yapılan araştırmalar sauna banyosunun; yüksek tansiyon ve kardiyovasküler, nörobilişsel, akciğer hastalıkları gibi damar dışı durumlar ve zihinsel sağlık bozukluklarında faydalı olduğunu göstermektedir. Ayrıca sauna cilt hastalıkları, artrit, baş ağrısı ve grip gibi rahatsızlıkları da hafifletmektedir" dedi.
"Kas ve eklem hastalıklarında fayda sağlıyor"
Saunanın sağladığı stres azaltma özelliğinin yanı sıra, vücuttaki antikor üretimi de artarak bağışıklık sistemini güçlendirdiğini kaydeden Aydın, "Astım, kronik bronşit, cilt hastalıkları, hormonal bozukluklar, uykusuzluk ve depresyonun tedavisinde de yararlı olan sauna banyosu sayesinde, özellikle romatizmal hastalıklarda eklem ağrısı ve hareket kısıtlığı, yüzde 40-70 oranında azalmaktadır. Doğru uygulanan sauna banyosu, kas ve eklem hastalıklarında sıcak tedavisi olarak kullanılmaktadır. Kas ağrıları, krampları ve eklem kireçlenmeleri olan hastalarda, yumuşak doku ve eklemlerde yaptığı yumuşatma etkisi ile yararlıdır. Yapılan araştırmalarda düzenli sauna kullanımının eklem ağrısını azalttığı, hareketi artırdığı ve hastanın daha az ilaç kullanmaya başladığını ortaya koymuştur" diye konuştu.
Sauna kullanımında dikkat edilmesi gereken 7 kural
Saunadan maksimum düzeyde faydalanabilmek için belirli ortamsal şartların sağlandığından emin olunması gerektiğinin altını çizen Aydın, dikkat edilmesi gereken kuralları ise şöyle sıraladı:
"Saunanın nem ve havalanmasının optimum olabilmesi için ideal büyüklüğü 3 metrekare olmalıdır. İyi bir saunada yüz seviyesinde 80-100C ve ayaklar seviyesinde 30C ısı sağlanmalıdır. Nem en az (yüzde 10-20) olmalı ve hava sirkülasyonu da (3-8 kez /saatte) sık sağlanmalıdır. Saunada kalış süresi kişiden kişiye göre değişebilir. Ancak ideal kalış süresi 10-20 dakikadır. Yaşlılar, hamileler ve çocuklar düşük ısıda (70C) ve daha kısa sürelerde kalmalıdır. Saunada sıcak periyot, soğuk su banyosu ve dinlenme araları (en az 30 dakika) ile birlikte iki saatlik süre yeterlidir. Sauna haftada en az iki kez tekrarlanabilir."
"Alkollü olarak saunaya girmek tehlikeli"
Aydın, son olarak şunları kaydetti:
"Sauna erişkinler için uygundur. 65 yaşın üzerinde dikkatli olunmalıdır. Ancak 2 yaşından sonra yaklaşık 70 derece ısıda ve ebeveynlerinin refakatinde haftada bir kez olmak ve 10 dakikayı geçmemek kaydıyla çocuklar da saunaya girebilir. Hipertansiyon, kalp hastalığı, obezite ve damar hastalığı olanlar saunadan kaçınmalıdır. Alkollü olarak girmek çok tehlikelidir, ani tansiyon düşmelerine neden olur. Hamilelerin kaçınmaları konusunda toplumda bir yargı olmasına rağmen döllenme ve hamilelik üzerinde olumsuz etkileri olmamaktadır."
