Bankacılık ve kripto para sistemine yönelik köklü bir değişikliği gündeme taşıyan yasa tasarısı, mülkiyet hakkı tartışmalarını da beraberinde getirdi. Ceza hukukçusu Prof. Dr. Ersan Şen, askıya alma yetkisinin yargı kararına ihtiyaç duyulmadan bankalara verilmesini Anayasa'ya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı buldu. Şen'in TGRT Haber'e yaptığı açıklamalar, tasarının yaratacağı hukuki sonuçları yeniden gündeme taşıdı.
MÜLKİYET HAKKINA MÜDAHALE OLARAK DEĞERLENDİRDİ
Tasarıda 'Suçta kullanılan her türlü hesabın üç güne kadar askıya alınmasına ilgili banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısı tarafından karar verilebilir' ifadesi yer alıyor. Bu kararı eleştiren Şen, hakim ya da Cumhuriyet savcısının onayı olmadan bir hesaba geçici tedbir konulmasının Anayasa'nın 35. maddesi ile İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Ek Protokolü'nün 1. maddesiyle korunan mülkiyet hakkına müdahale anlamına geldiğini vurguladı.
BANKALARA ÖNEMLİ YETKİ
Yeni düzenleme ile birlikte MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu), şüpheli para hareketlerini tespit ettiğinde hesapları 48 saate kadar askıya alabilecek. Bankalar ise herhangi bir mahkeme kararı olmadan bu yetkiyi kullanacak.
48 SAAT SÜRE VERİLDİ
Şu anda CMK'nın 128. maddesine göre el koyma tedbirinin uygulanabilmesi için MASAK veya BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu) tarafından usulüne uygun hazırlanmış rapor gerekiyor. Bu raporların hazırlanması ise uzun sürüyor.
Tasarıda askıya alma süresi 48 saat olarak belirlendi. Bu sürenin hedefi ise suçtan elde edilen kazancın başka yerlere aktarılmasını ya da ortadan kaldırılmasını önlemek olarak açıklandı. Banka şüpheli parayı 48 saat tutuyor, bu süre içinde adli makamlar devreye giriyor. Paranın suçla bağlantısı varsa kalıcı el koyma kararı veriliyor.
DEĞİŞİKLİK İHTİMALİ BULUNUYOR
Yeni düzenlemede hesap sahibi askıya alma kararına karşı savcılığa başvurabilecek. Cumhuriyet savcısı başvuruyu 24 saat içinde değerlendirecek. Askıya alma veya el koyma sürecinde tedbiri uygulayan banka ya da kurumun kararı ise hukuka uygun sayılacak.
Düzenleme kabul edilirse Türkiye'de bankacılık, ödeme hizmetleri ve kripto sektöründe mali suçlarla mücadelede köklü bir değişim yaşanacak. Tasarı şu an Meclis'te ve metin üzerinde değişiklik yapılma ihtimali var. Kanunun nihai hali önümüzdeki günlerde netleşmiş olacak.