Kahramanmaraş’ın yetiştirdiği ve Millî Mücadele’de önemli rol oynayan Pişkinzade Ali Rıza Efendi, hem askeri hem de ticari ve kültürel alanlardaki katkılarıyla Türkiye tarihine adını altın harflerle yazdırdı.
1899 yılında Maraş’ta doğan Ali Rıza Efendi, genç yaşta vatanseverliği ve girişimci ruhuyla öne çıktı. Osmanlı’nın son dönemlerinde şekillenen yaşamı, öğretmen okulundaki eğitimini tamamlayamadan cephelere koşmasını gerektirdi. 1917-1918 yıllarında yedek subay olarak İstanbul Bostancı Askeri Birliği’nde görev alan Ali Rıza Efendi, İstanbul’un işgali sonrası birliğinin dağıtılmasıyla kaderini Millî Mücadele yollarında buldu. Maraş’ın Fransız işgali haberi üzerine memleketine dönerek direnişin önde gelen isimlerinden biri oldu.
Savaş Yıllarından Zafer Yıllarına
Pazarcık bölgesinde Kılıç Ali Bey ile birlikte hareket eden Ali Rıza Efendi, Dehliz mevkiinde Fransız birliklerine karşı düzenlenen operasyonlarda aktif rol aldı. Şehir içindeki stratejik noktalarda, Alman Çiftliği ve Şeyhadil gibi bölgelerde gerçekleştirdiği baskınlarla Millî Mücadele’nin zafere ulaşmasına önemli katkıda bulundu. Cesareti, dönemin liderleri tarafından takdir edilerek Heyet-i Temsiliye tarafından bir tamimle ödüllendirildi.
Ticaret ve Sanatta Girişimcilik
Savaşın sona ermesiyle Ali Rıza Efendi, Cumhuriyet’in ilk yıllarında ticaret ve sosyal alanlarda önemli adımlar attı. İzmir’de kardeşiyle birlikte açtığı tenekecilik dükkânı, onun ticari zekâsının ilk örneklerinden biri oldu. Maraş’a döndüğünde Binbir Çeşit adlı mağazayı açarak kentin ticaret hayatına katkı sağladı. İşsiz gençleri bir araya getirerek Maraş İdman Yurdu Spor örgütünü kurdu ve şehrin spor yaşamına yön verdi.
Kültür ve sanata da büyük destek veren Ali Rıza Efendi, Necip Fazıl Kısakürek’in çıkardığı Büyük Doğu dergisine maddi destek sağlayarak derginin yayım hayatına katkıda bulundu. Necip Fazıl’ın zor dönemlerinde senetsiz ve kefilsiz yardımıyla, eserlerinin devam etmesini sağladı.
Son Yolculuk
Pişkin soyadını alan Ali Rıza Efendi, 28 Ağustos 1973’te Bolu’da geçirdiği trafik kazası sonucu hayatını kaybetti. Arkasında, Millî Mücadele’den ticaret ve sanata uzanan geniş bir yelpazede, Türkiye’nin gelişimine katkıda bulunan bir yaşam bıraktı.
Bu haber, Ali Rıza Efendi’nin hem vatansever hem girişimci hem de kültür ve sanat destekçisi kimliğini ön plana çıkararak, yaşam öyküsünü kapsamlı şekilde aktarmaktadır.
