TEMA Vakfı, 5 Haziran Dünya Çevre Günü kapsamında plastik kirliliğinin çevre, iklim ve insan sağlığı üzerindeki etkilerine vurgu yaparak toplumun tüm kesimlerini harekete geçmeye çağırdı. Vakfın Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, plastik atıkların küresel ekosistemi tehdit ettiğini belirterek, "Dünya plastik içinde boğuluyor. Bu kirlilik, iklim krizinden halk sağlığına kadar çok yönlü bir çevresel tehdit oluşturuyor." dedi.
Plastik, Hayatımızın Her Yerinde
Bugüne kadar dünyada yaklaşık 10 milyar ton plastik üretildiği tahmin edilirken, bu plastiklerin %90’ı doğada kalıcı atık haline geldi. Mikroplastikler yalnızca deniz canlılarında değil, toprakta, su kaynaklarında hatta insan vücudunda dahi tespit ediliyor. Araştırmalara göre, her yıl yaklaşık 2 bin çöp kamyonu dolusu plastik okyanuslara, nehirlere ve göllere karışarak biyolojik çeşitliliği tehdit ediyor.
Plastik Kirliliği ve İklim Krizi İlişkisi
Ataç, plastik kirliliğinin yalnızca bir atık sorunu olmadığını belirterek, bu kirliliğin iklim krizinin görünmeyen bileşeni olduğunu vurguladı. Tek kullanımlık plastiklerin %98’inin fosil yakıtlara dayalı olduğunu ifade eden Ataç, plastik üretimi ve bertarafı süreçlerinde ortaya çıkan sera gazı emisyonlarının küresel karbon bütçesinin büyük bir kısmını oluşturacağını hatırlattı.
Türkiye’nin Güçlü Bir Plastik Stratejisine İhtiyacı Var
TEMA Vakfı, plastik kirliliğiyle mücadelede politikalar geliştirilmesi, tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması ve üretici sorumluluğunun artırılması gibi alanlarda daha bağlayıcı stratejilere ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Vakıf, Depozito Yönetim Sistemi ve plastik poşet ücretlendirme gibi uygulamaların olumlu etkiler yarattığını ancak yeterli olmadığını ifade etti.
Çözüm Mümkün: Toplum Harekete Geçmeli
Ataç, plastik kirliliğini durdurmanın ancak tüketimi azaltarak, yeniden kullanılabilir alternatiflere yönelerek ve yerel yönetimlerin sürece aktif katılımıyla mümkün olabileceğini belirtti. Toplumu atıkları kaynağında ayrıştırmaya, sürdürülebilir alışkanlıklar edinmeye ve çevresel farkındalık kazanmaya davet eden Ataç, Sıfır Atık Eğitim Projesi kapsamında 1 milyonun üzerinde çocuğa ulaşıldığını kaydetti.
Plastik kirliliğiyle mücadelede sistemsel değişimin yanı sıra bireysel farkındalığın da büyük önem taşıdığına dikkat çeken vakıf, bugün harekete geçilmezse yarının daha büyük krizlerle karşı karşıya kalacağını vurguluyor.
