Milyonlarca çalışanın geçim standardını doğrudan etkileyecek 2025 yılı asgari ücret müzakereleri için resmi süreç başladı. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, bu yılki ilk resmi toplantısını 12 Aralık tarihinde gerçekleştirecek. Toplantı öncesinde ekonomi çevreleri, artış oranına ilişkin net beklentileri ortaya koydu. Yılda iki kez zam yapılması talebinin bu dönem için gerçekleşme ihtimalinin düşük olduğu ifade edilirken, yeni ücretin, seçim dönemlerindeki yüksek artışların aksine daha mutedil bir oranla belirleneceği öngörüsü ağırlık kazandı.
Komisyon Yapısında Değişiklik Gündemde
Bu yılki müzakerelerde sadece rakamlar değil, komisyonun işleyişine dair de önemli bir değişiklik masada yer alıyor. Hükümet tarafından, işçi ve işveren temsilcilerinin yanı sıra yer alan kamu temsilcisi sayısının bire indirilmesini içeren yeni bir formül değerlendirildiği bildirildi. Bu olası değişikliğin, müzakerelerin seyrini ve dengeyi nasıl etkileyeceği ise merak konusu oldu. Tüm bu tartışmalar sürerken, enflasyon karşısında eriyen alım gücünün telafisine yönelik beklenti, toplumun geniş kesimlerinde giderek güçlendi.
Uzman İsimden Çarpıcı Satın Alma Gücü Analizi
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, enflasyonun ücretler üzerinde yarattığı tahribata dikkat çekti. Yılmaz, mevcut ekonomik verileri değerlendirerek, çalışanların satın alma gücündeki kayıpların telafi edilebilmesi için asgari ücrette yüzde 40'ın üzerinde bir artışın gerekli olduğunu belirtti. Ancak, uygulanan ekonomi politikaları nedeniyle bu düzeyde bir artışın gerçekleşmesinin son derece zor olduğunu ifade etti. Yılmaz, 2022 ve 2023 yıllarında seçim süreçlerine denk gelen ve toplamda yüzde 100'e yakın artış sağlayan dönemlerin, bu yıl tekrarlanmayacağının altını çizdi.
Artışın Enflasyonun Altında Kalma Riski
Prof. Dr. Yılmaz, yeni dönemde ücret politikalarının "beklenen enflasyon" referans alınarak şekillendiğini vurguladı. Bu nedenle, artış oranının sınırlı kalmasının beklendiğini aktaran Yılmaz, "Yüzde 25 seviyesinin üzerine çıkma ihtimali düşük görünüyor. Sıkı para politikasının sürdüğü ve seçimin olmadığı bir dönemdeyiz. Ücretler bilinçli bir şekilde baskılanıyor" şeklinde konuştu. Açıklamalar, artışın, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan enflasyon oranlarının dahi altında kalabileceği endişesini beraberinde getirdi. Türk-İş'in Kasım ayı verilerine göre 30 bin liraya dayanan açlık sınırı düşünüldüğünde, beklenen orandaki bir artışın dahi çalışanları bu sınırın üzerine taşıyamayacağı öngörülüyor.
Olası Asgari Ücret Senaryoları
Zam Oranı – Yeni Net Asgari Ücret (TL)
Yüzde 20 – 26.524
Yüzde 25 – 27.630
Yüzde 30 – 28.735
Yüzde 35 – 29.840
Yüzde 40 – 30.945
Nihai Açıklama Tarihi Netleşti
Komisyon görüşmelerinin önümüzdeki günlerde yoğunlaşması ile birlikte, hükümetin nihai teklifini aralık ayının son haftası içinde kamuoyuna duyurması bekleniyor. Milyonlarca asgari ücretli çalışan ve ailesi, alım gücünü koruyacak bir rakam açıklanmasını umut ederken, nihai kararın belirleyicisinin ekonomi yönetiminin atacağı adımlar olacağı öngörülüyor. Sendikaların yılda iki zam talebi ise bu yıl için masada bulunmuyor.
