Gelir İdaresi Başkanlığı, gayrimenkul satışlarında düşük beyanı önlemek için Mekânsal Veri Analizi Sistemi’ni aktif kullanıma aldı. Bu sistemle, satış fiyatları bölgesel rayiç değerlerle karşılaştırılarak anlık denetim gerçekleştiriliyor. Gerçek satış bedelinin altında gösterilen işlemlere resmi tebligatlar gönderiliyor.
Tebligat alan kişi veya kurumların 15 gün içinde vergi farkını yatırmaları gerekiyor. Aksi takdirde, vergi farkının yüzde 25’i oranında ceza ve ayrıca gecikme faizi uygulanacak.
İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi büyükşehirlerin yanında Kahramanmaraş da bu denetimlerin pilot illerinden biri olarak seçildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın talimatıyla denetim ekipleri, tapu işlemlerinde düşük beyan edilen tutarları bölgesel ortalamalarla karşılaştırarak şüpheli işlemleri raporluyor.
2024 TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde yaklaşık 1,3 milyon konut satışı gerçekleşti. Emlak sektörü temsilcileri, satışların %30-40 oranında düşük bedelle beyan edildiğini tahmin ediyor. Bu durum, büyük ölçekli vergi kaybına neden oluyor.
Tüm Emlak Danışmanları Birliği Genel Başkanı Hakan Akçam, “Tapu işlemlerinde gerçek satış bedelinin beyan edilmesi zorunludur. Sistemler, rayiç bedel ile satış fiyatı arasındaki farkı kolayca tespit ediyor. Cezai yaptırımlardan kaçınmak için dürüst olmak şart” dedi.
Kahramanmaraş’taki gayrimenkul temsilcileri, düşük beyanın hem mali hem hukuki sonuçları olacağını vurguladı. Vergi kaçıranlara idari para cezası, gecikme faizi ve yasal süreçler uygulanacak. Yetkililer, vatandaşların mağdur olmaması için tapu işlemlerinde gerçek bedelleri kayıt altına almalarını tavsiye ediyor.
Muhabir: Atiye ARIKAN