2009 yılında 131 dolara denk gelen banknot, bugün sadece 4.82 dolar değerinde olup, artık bir öğün yemeğe bile yetmiyor. Merkez Bankası verilerine göre, piyasadaki toplam nakdin yüzde 86’sı sadece 200 TL’lik banknotlardan oluşurken, bu durum ATM’lerin de küçük kağıt para vermemesine neden oluyor. 200 TL’yi kazanabilmek için bir asgari ücretlinin 1 saat 41 dakika çalışması gerekmektedir.
En büyük banknot, asgari ücretlinin 1.5 saatlik alın terinin karşılığı haline gelirken, 2009 yılından beri yaşadığı yolculuk ise ekonomik durumun vahametini gözler önüne serdi. Küresel piyasalardaki dalgalanmalar ve tarihi değer kaybı nedeniyle Türk Lirası, giderek kan kaybetmeye devam ediyor.
Alım Gücündeki Erime ve Nominal Değer Kaybı
200 TL, tedavüle çıktığı 1 Ocak 2009’da 131 dolara denk geliyordu ve o dönemde bu parayla bir haftalık alışveriş yapılabiliyordu. Bugün ise aynı banknot 5 dolar bile etmiyor ve 4.82 dolar seviyesinde. İlkay Akkaya'nın haberine göre, 2009’da fast food zincirlerinde 18 adet ikili menü alınabilirken, bugün aynı parayla ancak bir hamburger menüsünün üçte biri satın alınabilir.
Piyasa Hâkimiyeti ve Emek Karşılığı
Yüksek enflasyon karşısında ciddi değer kaybeden Türk Lirası, artık neredeyse sadece 200 TL’lik banknotlarla piyasada var olabiliyor. Merkez Bankası’nın ağustos ayı itibarıyla piyasadaki toplam 847 milyar liralık nakdin yüzde 86’sının bu banknotlardan oluştuğu belirtildi. Öte yandan, 2025 net asgari ücreti 22.104 TL olan bir işçinin saatlik kazancı 118.7 TL’ye denk gelirken, 200 TL’yi kazanması için 1 saat 41 dakika çalışması gerekmektedir. Bu durum, ATM’lerin de küçük banknot vermeme eğilimiyle pekişmektedir.
