Şehirdeki cami sayısı yıllar içinde düzenli artış göstererek bugün itibarıyla 1.361’e ulaştı. Bu rakam, Kahramanmaraş’ı Türkiye genelinde cami sayısında üst sıralara taşıyor. Kent merkezinde büyük ve tarihi camiler öne çıkarken, ilçelerde ve köylerde daha küçük ölçekli ibadethaneler hizmet veriyor. Nüfus oranıyla karşılaştırıldığında cami yoğunluğu oldukça yüksek seviyede seyrediyor.
Bu durum, dini hayatın kentte ne denli güçlü olduğunun en somut göstergesi kabul ediliyor. Kahramanmaraş, geleneksel ve dini yapısıyla Anadolu şehirleri arasında ayrıcalıklı bir konumda bulunuyor. Cami sayısının fazla olması, şehrin manevi yapısını ve toplumsal dokusunu doğrudan etkiliyor. Özellikle cuma günlerinde dolup taşan camiler, halkın günlük yaşamında merkezi bir yer tutuyor. Kentin tarihi dokusunu yansıtan camiler aynı zamanda turistik cazibe noktaları olarak da önem taşıyor.
Depremin Etkileri
Ancak 6 Şubat 2023’te yaşanan büyük depremler bu tabloyu önemli ölçüde değiştirdi. Depremlerde yaklaşık 350 cami ağır hasar alarak kullanılamaz hale geldi. Bazı camiler tamamen yıkılırken, bazılarında ise ibadeti engelleyen ciddi yapısal sorunlar ortaya çıktı. Bu durum şehirde dini hayatı doğrudan etkiledi. Pek çok mahallede vatandaşlar camilerinden uzak kalmak zorunda kaldı. İbadet ihtiyacını karşılamak için geçici çözümler devreye sokuldu.
Çadır mescitler ve prefabrik yapılar kısa sürede kurulsa da kalıcı camilerin yerini dolduramadı. Cami eksikliği özellikle kırsal bölgelerde daha fazla hissedildi. Vatandaşlar köylerinde cami olmadığı için ibadetlerini ya evlerde ya da topluca belirlenen alanlarda gerçekleştirdi.
Deprem öncesi sayılarla karşılaştırıldığında fiilen kullanılan cami sayısının 1.100 civarına düştüğü ifade ediliyor. Bu düşüş, Kahramanmaraş’ın dini hayatında derin bir boşluk yarattı. Kentin manevi atmosferi depremle birlikte ciddi anlamda sarsıldı.
Onarım ve Yeniden İnşa Süreci
Deprem sonrası süreçte onarım ve yeniden inşa çalışmaları hızla başlatıldı. İlk etapta ayakta kalan ve onarımı mümkün olan camiler hedeflendi. Kısa sürede 51 cami restore edilerek yeniden hizmete açıldı. Ancak bu rakam toplam hasarın yanında oldukça sınırlı kaldı. Yüzlerce cami için yeniden inşa süreci planlandı. Merkezi camilerin restorasyonu hızla ilerlerken, mahalle ve köy camileri daha uzun bir sürece yayıldı. Yıkılan camilerin yerine modern ve dayanıklı projeler geliştirildi.
Yeni yapılan camiler deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edilmeye başlandı. Hem güvenlik hem de konfor açısından daha sağlam yapılar ortaya çıktı. İnşaat faaliyetleri şehrin birçok noktasında aynı anda yürütülüyor. Uzmanlar tüm camilerin yeniden hizmete girmesinin birkaç yıl süreceğini belirtiyor. Şehir genelinde yürütülen bu çalışmalar halk tarafından yakından takip ediliyor. Yeniden inşa edilen camilerin açılışları büyük katılımlarla gerçekleştiriliyor. Her açılış, deprem sonrası umudun yeniden yeşermesine vesile oluyor.
Geleceğe Yönelik Beklentiler
Kahramanmaraşlılar, camilerin tamamen hizmete gireceği günleri sabırsızlıkla bekliyor. Vatandaşlar özellikle köylerdeki küçük camilerin yeniden yapılmasını talep ediyor. Bayramlarda ve kandil gecelerinde cami eksikliğinin daha belirgin hissedildiği belirtiliyor. Yerel yönetim, Diyanet ve hayırseverlerin katkılarıyla yeni projeler hız kazanıyor.
Gelecek dönemde cami sayısının yeniden 1.361’in üzerine çıkacağı öngörülüyor. Şehrin dini kimliği, bu süreçte yeniden inşa edilen camilerle güçlenecek. Yeni camilerin sadece ibadet alanı değil aynı zamanda sosyal merkezler olması planlanıyor.
Çocuklara yönelik eğitim alanları ve kültürel faaliyetler için ek bölümler düşünülüyor. Böylece camiler, toplumsal yaşamda daha da etkin hale gelecek. Kahramanmaraş, geçmişte olduğu gibi gelecekte de cami varlığıyla öne çıkan şehirlerden biri olmayı sürdürecek. Tarihi camiler restore edilerek gelecek nesillere aktarılacak. Yeni yapılan yapılar ise modern çizgileriyle şehrin siluetine katkı sağlayacak. Halkın beklentisi, tüm camilerin güvenli ve hızlı bir şekilde hizmete girmesi yönünde. Şehrin manevi atmosferinin yeniden canlanması için büyük bir çaba sarf ediliyor. Kahramanmaraş, bu süreçten daha güçlü ve dayanıklı bir şekilde çıkmayı hedefliyor.
