Parkinson hastalığında beyinden önce bağırsakta başlayan değişimlere odaklanan yeni bir bilimsel çalışma, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi’nde yürütülüyor. Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı’nda sürdürülen projede, son yıllarda hızla gelişen çip üstü organ teknolojisi kullanılıyor. Araştırmanın hedefi, hastalığın erken dönemine dair biyobelirteçleri keşfederek teşhis ve tedavi süreçlerine katkı sağlamak.
ERKEN DÖNEM PARKİNSON İÇİN YENİ UMUT: ORGAN ÜSTÜ ÇİP MODELİ
Türkiye’de Parkinson hastalığı üzerine yürütülen bilimsel çalışmalara bir yenisi eklendi. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Parkinson’un henüz beyinde belirti vermeden önce bağırsakta başlayan etkilerini incelemek üzere çip üstü organ teknolojisini kullanmaya başladı.
Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Dilara Nemutlu Samur öncülüğünde yürütülen projede, bağırsak ve beyin arasındaki biyolojik iletişimin nasıl bozulduğuna dair modellemeler yapılması hedefleniyor.
Samur, bu teknolojiyi uygulamaya başlamadan önce Oxford Üniversitesi’nde akademik bir çalışma gerçekleştirerek metodolojiyi yerinde gözlemlediğini belirtti.
“BAĞIRSAK-BEYİN AKSI PARKİNSON’UN ŞİFRESİNİ VEREBİLİR”
Dr. Samur, Parkinson hastalığının erken dönem şifrelerini çözmek için yürütülen çalışmanın oldukça umut verici olduğunu belirterek şu açıklamalarda bulundu:
“Parkinson belirtileri beyinde ortaya çıkmadan çok önce, bağırsakta bazı değişimler meydana geliyor. Bizim amacımız, bu erken sinyalleri tespit ederek daha etkili teşhis ve tedavi stratejileri geliştirmek.”
“Organ üstü çip teknolojisi” olarak bilinen sistemin, bağırsak ve beyin hücrelerinin mikro ortamda etkileşimini taklit ettiğini belirten Samur, bu yöntemin Türkiye’de henüz sınırlı sayıda bilim insanı tarafından kullanıldığını da ekledi.
UZUN SOLUKLU BİR ARAŞTIRMA, ORTAKLIK VURGUSU
Araştırmanın bir yıl olarak planlandığını ancak uzun vadeli bir süreci kapsadığını belirten Dr. Samur, çalışmanın disiplinler arası iş birlikleriyle daha ileriye taşınabileceğini söyledi:
“Bu tip projeler tek bir alanla sınırlı kalamaz. Farmakoloji, nöroloji, biyoteknoloji ve mühendislik gibi pek çok alanın birlikte çalışması gerekiyor. Biz bu yola çıktık ve doğru ortaklıklarla Türkiye’de çok daha büyük ilerlemeler kaydedebiliriz.”
Samur ayrıca, Parkinson’da erken teşhisi mümkün kılacak biyobelirteçlerin bulunması durumunda tedavi stratejilerinin de yeniden şekillenebileceğini vurguladı.
ÇİP ÜZERİNDE HASTALIK MODELLEMESİ: BİLİMİN YENİ YÜZÜ
Dünya genelinde son 10 yılda hızla gelişen “organ-on-a-chip” teknolojisi, geleneksel hücre kültürü ve hayvan deneylerinin yerini almaya başladı. Türkiye’de henüz yeni yaygınlaşan bu yöntemle hastalıkların daha gerçekçi bir ortamda modellenmesi mümkün hale geliyor.
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi’nde başlatılan bu çalışma, Parkinson başta olmak üzere pek çok nörolojik hastalık için benzer teknolojilerin uygulanabileceğine dair umut veriyor.
